Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny – co to jest i jak działa UFG?
Jeśli UFG kojarzy Ci się wyłącznie z karami nakładanymi za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC, to ten artykuł z pewnością Cię zaskoczy! Instytucja ta ma również wiele innych zadań, a jej istotną misją jest wsparcie osób, które zostały poszkodowane przez niezidentyfikowane pojazdy i kierowców bez OC. Poznaj Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny!
Z tego artykułu dowiesz się:
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny – czym jest?
Instytucja Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny powstała na mocy Ustawy z 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej. Od tego czasu zarówno rynek ubezpieczeniowy, przepisy prawa, jak i nasz kraj przeszedł gwałtowne zmiany. Obecnie UFG wykonuje swoje zadania na podstawie Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny ma osobowość prawną. Członkami UFG są krajowe oraz zagraniczne zakłady ubezpieczeń, które na terenie Polski zajmują się działalnością ubezpieczeniową w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i OC rolników.
Na dzień 22.06.2024 jest 30 członków Funduszu – ich listę możesz znaleźć na stronie UFG wraz z pełną nazwą, adresem oraz linkiem do strony internetowej. Działalność instytucji finansowana jest głównie z:
- wpłat członków, chodzi o 1,3% od każdej zawartej umowy obowiązkowego OC;
- kar za brak obowiązkowego OC;
- regresu ubezpieczeniowego.
Tak więc to nie z budżetu państwa finansuje się działanie Funduszu. Natomiast nadzór nad UFG sprawuje minister odpowiadający za instytucje finansowe, czyli Minister Finansów.
Zadania Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego – po co powstał?
W Polsce podstawowe dwa ubezpieczenia obowiązkowe to OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz ubezpieczenie OC rolnicze. Właśnie w związku z nimi UFG ma najwięcej zadań. Zajmuje się więc:
- wypłatą odszkodowań poszkodowanym w wypadkach i kolizjach (szkody osobowe oraz materialne), które spowodowali kierowcy poruszający się nieubezpieczonymi pojazdami lub nieubezpieczeni rolnicy;
- wypłatą świadczeń poszkodowanym w wypadkach przez nieubezpieczonego lub niezidentyfikowanego sprawcę (leczenie, rehabilitację, renta, itp.);
- zaspokajanie roszczeń (odszkodowania, świadczenia) w przypadku ogłoszenia upadłości przez zakład ubezpieczeń;
- kontrolą posiadania obowiązkowego OC i nakładaniem kar za jego brak;
- zbieraniem i udostępnianiem informacji o polisach OC i AC, a także historii szkód;
- wykonywaniem regresu ubezpieczeniowego od nieubezpieczonych sprawców wypadków i kolizji.
Powyższe zadania związane są z obowiązkowym ubezpieczeniem OC pojazdów mechanicznych. Jednak w ramach UFG realizowane są także zadania związane z ochroną praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego (Deweloperski Fundusz Gwarancyjny), a także te dotyczące imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych (Turystyczny Fundusz Gwarancyjny).
Kara za brak obowiązkowego OC – jak jest nakładana?
Brak obowiązkowego OC pojazdu jest karany. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny nakłada karę na właściciela samochodu czy motocykla, które zgodnie z prawem powinny być ubezpieczone. Cała procedura kontroli jest zinformatyzowana, a zajmuje się nią tak zwany wirtualny policjant, czyli system informatyczny.
Gdy UFG wyłapie brak ciągłości ubezpieczeniowej w roku kontroli lub aktualny brak ubezpieczenia obowiązkowego OC, najpierw wysyła wezwanie do przedstawienia dokumentu, który potwierdza zawarcie umowy ubezpieczenia. Dopiero przy jego braku nakładana jest kara.
Kara z UFG – jak jej uniknąć?
Oczywistym sposobem uniknięcia kary za brak OC jest spełnienie obowiązku ubezpieczenia pojazdu. W sytuacji, gdy w poprzednim roku ubezpieczyłeś samochód, to raczej nie przydarzy Ci się brak OC, ponieważ przedłuża się ono automatycznie. Problem może się jednak pojawić, gdy:
- kupisz używane auto od prywatnej osoby – umowa OC po poprzednim właścicielu przechodzi wraz z pojazdem na nowego właściciela, ale nie przedłuża się automatycznie i wygasa wraz z końcem umowy, więc pamiętaj, by nie przegapić tego momentu;
- kupiłeś auto w komisie – takie pojazdy mają zazwyczaj krótkoterminowe OC (30 dni), które traci ważność po tym okresie, więc musisz pamiętać o wykupieniu pełnego rocznego OC;
- kupiłeś auto bez OC – od dnia, w którym stajesz się właścicielem pojazdu, na Tobie spoczywa obowiązek wykupienia OC;
- nieopłacenie raty OC – ubezpieczyciel nie może wypowiedzieć umowy obowiązkowego OC, ale w przypadku braku płatności za którąś ratę konsekwencją będzie nie tylko wezwanie do zapłaty, ale także brak automatycznego przedłużenia umowy na kolejny rok, co może skutkować przerwaniem ciągłości ubezpieczeniowej.
Czy w razie nałożenia kary przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny można jej uniknąć? Tak, ale tylko w wyjątkowo trudnej sytuacji materialnej i majątkowej. Wtedy UFG może:
- umorzyć całą opłatę,
- umorzyć część opłaty,
- odroczyć termin płatności,
- rozłożyć spłatę na raty bez oprocentowania.
Pamiętaj, aby skorzystać z którejś z powyższych ulg lub umorzeń, trzeba złożyć wniosek ze szczegółowym uzasadnieniem oraz dobrym udokumentowaniem.
Wezwanie z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego – z jakiego powodu?
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wysyła wezwania w dwóch przypadkach do właścicieli pojazdów mechanicznych:
- braku obowiązkowego ubezpieczenia OC,
- regresu ubezpieczeniowego.
Pierwsza sytuacja związana jest z niedopełnieniem obowiązku ubezpieczenia pojazdu przez jego właściciela. Natomiast druga ze spowodowaniem szkody nieubezpieczonym pojazdem. W takiej sytuacji UFG wypłaca odszkodowanie (mogą być także świadczenia), ale potem żąda zwrotu poniesionych kosztów od sprawcy wypadku czy kolizji i posiadacza pojazdu – to właśnie jest regres.
Wezwania z UFG – co robić po jego otrzymaniu?
W przypadku otrzymania wezwania związanego z brakiem OC najpierw warto poznać dokładnie sprawę. W tym celu możesz skorzystać ze strony UFG, by:
- zalogować się do portalu,
- poznać szczegóły sprawy,
- sprawdzić, czy możesz skorzystać z ulgi lub zwolnienia,
- przesłać dokumenty,
- dokonać płatności.
Jeśli nie chcesz korzystać z portalu UFG.pl, to możesz przesłać dokumenty, takie jak potwierdzenie posiadania ubezpieczenia, potwierdzenie braku obowiązku posiadania OC (np. umowa sprzedaży) lub te pozwalające na otrzymanie zwolnienia bądź ulgi w spłacie kary:
- na adres [email protected],
- pocztą tradycyjną,
- złożyć w siedzibie UFG – 01-231 Warszawa, ul. Płocka 9/11.
W treści korespondencji koniecznie trzeba podać numer sprawy. Natomiast opłatę należy uiścić na indywidualny rachunek bankowy, który znajdziesz w wezwaniu wysłanym przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.
Odszkodowanie z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego – w jakich przypadkach i za jakie szkody?
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny zajmuje się także wsparciem dla osób, które zostały poszkodowane przez kierowców poruszających się pojazdem bez ważnego ubezpieczenia OC oraz przez niezidentyfikowanych sprawców. Rozróżnienie tych dwóch sytuacji ma kluczowe znaczenia w wypłacie odszkodowania z UFG. Dlaczego?
W przypadku spowodowania szkody przez kierowcę bez ważnego ubezpieczenia OC Fundusz wypłaca odszkodowanie za:
- szkody na osobie,
- szkody w mieniu.
Natomiast w przypadku szkód spowodowanych przez nieznanego sprawcę, na przykład uciekł z miejsca zdarzenia i nie udało się go zatrzymać Policji, odszkodowanie wypłacane jest w następujący sposób:
- szkody na osobie – UFG zwróci koszty leczenia, rehabilitacji oraz zapłaci za świadczenia (np. renta);
- szkody na mieniu – zostaną wypłacone wyłącznie w przypadku, gdy przynajmniej u jednego uczestnika wypadku dojdzie do naruszenia czynności narządu ciała, rozstroju zdrowia trwającego dłużej niż 14 dni lub śmierci, dodatkowo szkoda w pojeździe jest zmniejszana o 300 euro (po kursie NBP).
Co w takim razie dzieje się, gdy poszkodowany ma dobrowolne ubezpieczenie AC? W takiej sytuacji UFG wyrównuje szkodę tylko w tej części, która nie może być naprawiona z autocasco – dotyczy to także utraty zniżek.
Zgłoszenie szkody do UFG – jak to zrobić?
Gdy przydarzy Ci się sytuacja, w której sprawcą wypadku lub kolizji będzie kierowca poruszający się samochodem bez ważnego ubezpieczenia OC, to szkody nie zgłaszasz bezpośrednio do UFG, ale do dowolnego zakładu ubezpieczeń – jedyny warunek, to musi on prowadzić działalność w zakresie obowiązkowego OC posiadaczy pojazdów (każdy członek UFG).
Zadaniem zakładu ubezpieczeń jest przeprowadzenie pełnego postępowania likwidacyjnego, a więc:
- zapoznanie się z przebiegiem powstania szkody,
- stwierdzenie zasadności roszczeń,
- ustalenie wysokości odszkodowania,
- poinformowanie poszkodowanego (osobę zgłaszającą roszczenie) o konieczności przygotowania niezbędnych dokumentów,
- wysłanie kompletu dokumentów do UFG.
Następnie Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny ma 30 dni od otrzymania akt na wydanie decyzji. W niektórych przypadkach, gdy są problemy z ustaleniem okoliczności związanych z odpowiedzialnością UFG, to czas ten może się wydłużyć. Przy braku wątpliwości świadczenia powinny być wypłacone w ciągu 30 dni.
Baza danych UFG – jak sprawdzić OC i AC?
Jednym z zadań Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego jest zbieranie informacji o polisach ubezpieczeń komunikacyjnych. Te związane z obowiązkowym OC gromadzone są od 2004 roku, a te dotyczące AC od 2006 roku. Dodatkowo możesz w UFG sprawdzić także historię szkód komunikacyjnych oraz wyświetlić przebieg ubezpieczeń.
Aby sprawdzić ważność ubezpieczenia OC dowolnego pojazdu, należy na stronie UFG w odpowiednim miejscu wpisać jedną z danych:
- numer rejestracyjny,
- numer VIN.
Natomiast posiadacz pojazdu może sprawdzić przebieg ubezpieczeń OC i AC, a także otrzymać zaświadczenie za okres 5 lat o historii tych ubezpieczeń. Aby to zrobić, będziesz musiał zalogować się do portalu UFG.
Podsumowanie
- Zasady działania UFG reguluje ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych.
- Działalność UFG finansowana jest z wpłat ubezpieczycieli, kar za brak OC oraz regresu ubezpieczeniowego.
- Do głównych zadań UFG należy wypłacanie odszkodowań i świadczeń poszkodowanym w wypadkach i kolizjach drogowych spowodowanych przez niezidentyfikowanych sprawców lub kierowców poruszających się pojazdami bez ważnego OC, a także nakładanie kar za brak OC, zbieranie informacji o polisach OC i AC oraz wsparcie poszkodowanych w razie upadku zakładu ubezpieczeń.
- Kontrolą obowiązkowych ubezpieczeń OC zajmuje się system informatyczny.
- UFG w przypadku szczególnie trudnej sytuacji materialnej może umorzyć opłatę lub jej część, a także odroczyć płatność bądź rozłożyć ją na raty.
- UFG wysyła wezwania w przypadku wykrycia braku OC lub regresu.
- Po otrzymaniu wezwania z UFG najlepiej sprawdzić na portalu, czego dotyczy sprawa.
- UFG wypłaca odszkodowanie za szkody na osobie i mieniu, gdy sprawca nie miał OC.
- Szkody nie zgłasza się bezpośrednio do UFG, ale do dowolnego zakładu ubezpieczeń, który przeprowadza postępowanie likwidacyjne i wysyła akta do Funduszu.
- UFG umożliwia sprawdzenie ważności OC oraz przebiegu historii ubezpieczeń OC i AC.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
Na czym polega działalność UFG?
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny to instytucja, której członkami są działające w Polsce zakłady ubezpieczeń. Jej zadaniem jest wypłata odszkodowań spowodowanych przez niezidentyfikowanych sprawców i kierowców poruszających się pojazdami, które nie mają obowiązkowego OC. UFG nakłada także kary za brak ubezpieczenia OC, przeprowadza regres ubezpieczeniowy, wspiera poszkodowanych w razie ogłoszenia upadłości przez ubezpieczyciela oraz zbiera i udostępnia dane na temat polis OC i AC.
Jak uniknąć kary z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego?
Podstawowym sposobem na uniknięcie kary z UFG jest dbanie o ciągłość ubezpieczenia OC. Należy na nią zwrócić szczególną uwagę przy kupnie używanego samochodu od prywatnej osoby lub z komisu, gdyż przepisane OC nie przedłuża się automatycznie. Dzieje się tak samo przy braku opłat za ratę ubezpieczenia. Po nałożeniu kary UFG może ją umorzyć w całości lub częściowo, odroczyć lub rozłożyć na raty płatność, w przypadku udokumentowanej i uzasadnionej trudnej sytuacji materialnej i majątkowej.
Jakie szkody pokrywa UFG?
Gdy sprawca jest znany i nie miał obowiązkowego OC, to UFG wypłaca odszkodowanie za szkody na osobie oraz na mieniu. W przypadku niezidentyfikowanego sprawcy wypłacane jest odszkodowanie za szkody na osobie, a w przypadku szkód w mieniu, tylko gdy dojdzie do naruszenia czynności narządu ciała, rozstroju zdrowia trwającego dłużej niż 14 dni lub śmierci jednego z uczestników zdarzenia. Szkoda na mieniu zmniejszana jest o 300 euro.
Źródła:
